هولوگرامهای فلزی
دانشمندان دانشگاه هریوت وات انگلستان بهتازگی روشی نوین برای مقابله با جعل اجناس تقلبی ابداع کردهاند که میتواند جایگزین مناسبی برای بارکد و شمارهٔ سریال باشد. در این روش، با استفاده از لیزرِ با توان بالا، هولوگرامهای سهبعدی ریزی بر روی سطح فلز حک میشود و امکان کپی یا مخدوش کردن این هولوگرامهای امنیتی عملاً غیرممکن است.
پروفسور دونکن هند، مدیر بخش تحقیقات پروژهٔ کاربرد لیزرهای توانبالا در صنایع تولیدی و پزشکی، میگوید: «این ساختار هولوگرافیک بهجای چسبیدن روی کالا، مستقیم روی فلز حک میشود؛ بنابراین جایگزینسازی آن بسیار دشوار است.»
دکتر کریستین ولودارکزیک دربارهٔ نحوهٔ عملکرد این هولوگرام توضیح میدهد: «با استفاده از لیزر فرابنفشِ قدرتمند، هولوگرام سهبعدی روی فلز نقش میبندد و مجموعهای از حفرههای ریز و کمعمق با الگویی خاص روی سطح فلز ایجاد میشود. این هولوگرام را میتوان بدون عینک و با چشم غیرمسلح دید؛ وقتی نور کم (مثلاً نور لیزرهای ارزانقیمت) به آن میتابد، تصویر تفرقدار (diffractive)ی ایجاد میشود که با استفاده از نور فلاش تلفن همراه نیز قابل شناسایی است.»
مهمترین قسمت این فرایند کنترل دقیق لیزر است، زیرا لیزر ذوب شدن لایهٔ نازکی از سطح را در فضایی بسیار محدود کنترل میکند. ضربان لیزر، ۳۵ نانوثانیه است و هر پالس میتواند یک حفرهٔ ریز به عمق حدود ۰.۲ میکرون و قطر تقریباً ۱۰ میکرون روی سطح فلز ایجاد کند.
تیم پروفسور هریوت پیشاپیش با شرکای تجاری خود برای عرضهٔ این فناوری به بازار همکاری کرده است. کاربردهای بالقوهٔ این فرایند شامل موارد زیر است:
علامتگذاری جواهرات،
برچسبگذاری اجزا و لوازم یدکی هواپیما،
بدینگونه تأیید میشود که قطعات اصل بوده و توسط تولیدکنندهٔ اصلی ساخته شدهاند. برنامهٔ آینده شامل توسعهٔ روشی برای کار روی شیشه است تا بتوان علائم امنیتی کوچکتری نیز ایجاد کرد.
هزینهٔ این پروژهٔ تحقیقاتی توسط «شورای تحقیقات علوم فیزیکی و مهندسی» تأمین شده است.




